စိတ်ကျရောဂါ (Depression) ဆိုတာဘာလဲ?
လူအများစုက စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းကို ခေတ္တခဏ စိတ်မကောင်းခြင်း သို့မဟုတ် စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းခြင်းဟု မှားယွင်းစွာ နားလည်ထားကြသည်။ သို့သော် လက်တွေ့တွင် စိတ်ဓာတ်ကျရောဂါ (Major Depressive Disorder) သည် ရှုပ်ထွေးသော စိတ်ကျန်းမာရေး အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပြီး ခံစားချက်များ၊ အတွေးအမြင်များနှင့် နေ့စဉ်ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေသည်။
National Institute of Mental Health (NIMH, 2022) နှင့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO, 2023) တို့၏ အချက်အလက်များအရ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းသည် အဖြစ်များသော ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကုသနိုင်ပါသည်။ သင့်လျော်သော ကုသမှုမခံယူပါက ရောဂါလက္ခဏာများ ပိုမိုဆိုးရွားလာပြီး ဘဝ၏ကဏ္ဍများစွာကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။
စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၏ လက္ခဏာများ
စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၏ လက္ခဏာများသည် လူတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ကွဲပြားနိုင်သော်လည်း ယေဘူယျအားဖြင့် အောက်ပါအဓိက လက္ခဏာများရှိသည်။
ခံစားချက်များ ပြောင်းလဲခြင်း: ဝမ်းနည်းခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း သို့မဟုတ် မျှော်လင့်ချက်မဲ့ခြင်းတို့ကို ဆက်တိုက်ခံစားနေရခြင်း။
စိတ်ဝင်စားမှု လျော့နည်းခြင်း: ယခင်က နှစ်သက်ခဲ့သော လှုပ်ရှားမှုများတွင် စိတ်ဝင်စားမှု ဆုံးရှုံးသွားခြင်း သို့မဟုတ် မည်သည့်အရာမျှကို ပျော်ရွှင်မှုမခံစားရခြင်း။
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများ: အိပ်မပျော်ခြင်း သို့မဟုတ် အလွန်အကျွံ အိပ်စက်ခြင်း၊ လွယ်ကူစွာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်းနှင့် စွမ်းအင်မရှိခြင်း။
မူမမှန်သော အတွေးများ: အလုပ် သို့မဟုတ် မည်သည့်လုပ်ဆောင်မှုတွင်မဆို အာရုံစိုက်ရန် ခက်ခဲခြင်း၊ မိမိကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးမရှိဟု ခံစားရခြင်း သို့မဟုတ် အကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ မိမိကိုယ်ကိုယ် အပြစ်ရှိသည်ဟု ခံစားရခြင်း။
အကယ်၍ သင့်တွင် သို့မဟုတ် သင့်အနီးရှိလူများတွင် ဤလက္ခဏာများ ၂ ပတ်ကျော် ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေပါက စိတ်ကျန်းမာရေးပညာရှင်နှင့် ချက်ချင်းတိုင်ပင်သင့်သည်။ အချိန်မီ ကုသမှုခံယူခြင်းသည် သက်ဆိုင်ရာလူပုဂ္ဂိုလ်များအား ပုံမှန်ဘဝသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေရန် ကူညီပေးပါလိမ့်မည်။
References:
Mental Health Foundation UK:
http://www.mentalhealth.org.uk/a-to-z/d/depression
NIMH (National Institute of Mental Health):
http://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression
WHO – Depression:
http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
%20%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%B2.png)